http://www.tovima.gr/default.asp?pid=46&ct=4&artId=178696&dt=21/03/2007 )
Αρθρο του Ι. Ζουμπουλάκη από το "Βήμα" (21 Μαρτίου 2007)
Ο πρώτος νουάρ σεναριογράφος του Χόλιγουντ ήταν Ελληνας
Ντοκυμαντέρ για τον Μπεζερίδη ή Βuzz που μεσουράνησε το διάστημα 1940-55 και κατέληξε να πεθάνει στην ψάθα.
Κ ανείς δεν ξέρει το όνομά του. Και όμως, ο ελληνικής καταγωγής Αμερικανός Αλμπερτ Ισαάκ Μπεζερίδης, ή Βuzz όπως ήταν το παρατσούκλι του, ο οποίος πέθανε την εφετινή Πρωτοχρονιά σε ηλικία 95 ετών, υπήρξε σημαντικός εργάτης του αμερικανικού κινηματογράφου. Σε μια εποχή που οι σεναριογράφοι του Χόλιγουντ ήταν απλοί υπάλληλοι των στούντιο χωρίς κανένα πνευματικό δικαίωμα στη δουλειά τους, ο Βuzz σνομπάροντας το χρήμα έγραφε για να γράφει, όπως αναφέρει ο ίδιος στο ντοκυμαντέρ «Βuzz» που γύρισε για αυτόν ο Σπύρος Ταραβήρας. Οπως μας είπε χθες, ο Ταραβήρας έμαθε τυχαία για τον Μπεζερίδη διαβάζοντας στο «Βήμα της Κυριακής» μια κριτική που αφορούσε το νουάρ μυθιστόρημά του «Η αγορά των κλεφτών», που γυρίστηκε στον κινηματογράφο το 1949 από τον Ζυλ Ντασσέν ως «Ανθρωποι του αίματος». «Ετοιμαζόμουν να κάνω ένα ντοκυμαντέρ για το ίδιο το σινεμά και ο Μπεζερίδης ήταν μια καλή αφορμή». Οταν όμως συναντήθηκαν το 1999, ο Ταραβήρας είδε ότι η μνήμη του σεναριογράφου είχε αρχίσει να φθίνει. « Δεν θυμόταν καλά καλά τον Ελία Καζάν. Ευτυχώς,προλάβαμε και καταγράψαμε ό,τι θυμόταν...».
Με τη μαρτυρία του ο Μπεζερίδης συγχρόνως «φωτογραφίζει» μια ολόκληρη εποχή. Με απαράμιλλο τρόπο περιγράφει τις διαφωνίες, τους καβγάδες, αλλά και τις φιλίες του με σημαντικούς συγγραφείς, σεναριογράφους, σκηνοθέτες και ηθοποιούς του Χόλιγουντ, όπως ο Γουίλιαμ Φόκνερ, ο Μπόγκαρτ, η Μέριλιν Μονρόε, ο Ρόμπερτ Μίτσαμ και φυσικά ο Ντασσέν ο οποίος μιλά στον φακό του Ταραβήρα, όπως και η ηθοποιός Γκλόρια Στιούαρτ, δύο από τους ελάχιστους επιζήσαντες της εποχής του Βuzz (ο Ταραβήρας προσπάθησε να μιλήσει και με τη Βαλεντίνα Κορτέζε που είχε παίξει στους «Ανθρώπους του αίματος», αλλά δυστυχώς ήταν αδύνατον γιατί η προχωρημένη ηλικία της δεν της επέτρεψε να εμφανιστεί στο «Βuzz»).
Η δεκαπενταετία 1940-1955 ήταν η πιο δημιουργική περίοδος του Μπεζερίδη: «Η φόνισσα» με τον Χάμφρεϊ Μπόγκαρτ, «Θύελλα στην έρημο» με τον Μπαρτ Λάνκαστερ, «Σιρόκο» επίσης με τον Μπόγκαρτ, «Επικίνδυνο μονοπάτι» του Νίκολας Ρέι και φυσικά το κλασικό «Φίλησέ με θανάσιμα» του Ρόμπερτ Ολντριτς είναι ορισμένα από τα φιλμ νουάρ τα οποία φέρουν την υπογραφή του. Ο Φρανσουά Τρυφό τον είχε αποκαλέσει «πρώτο νουάρ σεναριογράφο».
Η εξασθενημένη μνήμη του Βuzz δεν ήταν το μόνο εμπόδιο που βρήκε μπροστά του ο έλληνας σκηνοθέτης. Οταν μαζί με τον Χρήστο Δήμα και τον Νίκο Πανουτσόπουλο πρότεινε στον Μπεζερίδη την ιδέα του ντοκυμαντέρ, εισέπραξε καχυποψία και δυσπιστία. « Είχε “καεί η γούνα του” και δικαιολογημένα φοβόταν » είπε ο Ταραβήρας. Οι φιλελεύθερες απόψεις του Μπεζερίδη, αλλά και οι σχέσεις που διατηρούσε με σεναριογράφους που συμπεριλαμβάνονταν στη Μαύρη Λίστα έγιναν αιτία να πέσει σε δυσμένεια στο Χόλιγουντ στα δύσκολα χρόνια του Μακαρθισμού.
Το χειρότερο από όλα όμως ήταν η κακή διαχείριση της ίδιας της δουλειάς του. Οταν έγραψε τον «πιλότο» της τηλεοπτικής σειράς «Τhe big valley» στις αρχές της δεκαετίας του ΄60, ο Μπεζερίδης πούλησε τη δουλειά του στο τηλεοπτικό δίκτυο αντί ενός μηδαμινού ποσού. Η σειρά έγινε κολοσσιαία επιτυχία την οποία δεν γεύτηκε ποτέ. « Το μόνο που κατάφερε ήταν να εξασφαλίσει μια μικρή σύνταξη με την οποία ως το τέλος φυτοζωούσε » είπε ο Ταραβήρας. «Ο Βuzz,πολύ απλά,ήταν εξαιρετικά άτυχος στις συμφωνίες ».
Ισως επειδή έγραφε για το γράψιμο.
Διαβάστε περισσότερα: http://www.tovima.gr/default.asp?pid=46&ct=4&artId=178696&dt=21/03/2007#ixzz0uhrSMm39
Ο πρώτος νουάρ σεναριογράφος του Χόλιγουντ ήταν Ελληνας
Ντοκυμαντέρ για τον Μπεζερίδη ή Βuzz που μεσουράνησε το διάστημα 1940-55 και κατέληξε να πεθάνει στην ψάθα.
Κ ανείς δεν ξέρει το όνομά του. Και όμως, ο ελληνικής καταγωγής Αμερικανός Αλμπερτ Ισαάκ Μπεζερίδης, ή Βuzz όπως ήταν το παρατσούκλι του, ο οποίος πέθανε την εφετινή Πρωτοχρονιά σε ηλικία 95 ετών, υπήρξε σημαντικός εργάτης του αμερικανικού κινηματογράφου. Σε μια εποχή που οι σεναριογράφοι του Χόλιγουντ ήταν απλοί υπάλληλοι των στούντιο χωρίς κανένα πνευματικό δικαίωμα στη δουλειά τους, ο Βuzz σνομπάροντας το χρήμα έγραφε για να γράφει, όπως αναφέρει ο ίδιος στο ντοκυμαντέρ «Βuzz» που γύρισε για αυτόν ο Σπύρος Ταραβήρας. Οπως μας είπε χθες, ο Ταραβήρας έμαθε τυχαία για τον Μπεζερίδη διαβάζοντας στο «Βήμα της Κυριακής» μια κριτική που αφορούσε το νουάρ μυθιστόρημά του «Η αγορά των κλεφτών», που γυρίστηκε στον κινηματογράφο το 1949 από τον Ζυλ Ντασσέν ως «Ανθρωποι του αίματος». «Ετοιμαζόμουν να κάνω ένα ντοκυμαντέρ για το ίδιο το σινεμά και ο Μπεζερίδης ήταν μια καλή αφορμή». Οταν όμως συναντήθηκαν το 1999, ο Ταραβήρας είδε ότι η μνήμη του σεναριογράφου είχε αρχίσει να φθίνει. « Δεν θυμόταν καλά καλά τον Ελία Καζάν. Ευτυχώς,προλάβαμε και καταγράψαμε ό,τι θυμόταν...».
Με τη μαρτυρία του ο Μπεζερίδης συγχρόνως «φωτογραφίζει» μια ολόκληρη εποχή. Με απαράμιλλο τρόπο περιγράφει τις διαφωνίες, τους καβγάδες, αλλά και τις φιλίες του με σημαντικούς συγγραφείς, σεναριογράφους, σκηνοθέτες και ηθοποιούς του Χόλιγουντ, όπως ο Γουίλιαμ Φόκνερ, ο Μπόγκαρτ, η Μέριλιν Μονρόε, ο Ρόμπερτ Μίτσαμ και φυσικά ο Ντασσέν ο οποίος μιλά στον φακό του Ταραβήρα, όπως και η ηθοποιός Γκλόρια Στιούαρτ, δύο από τους ελάχιστους επιζήσαντες της εποχής του Βuzz (ο Ταραβήρας προσπάθησε να μιλήσει και με τη Βαλεντίνα Κορτέζε που είχε παίξει στους «Ανθρώπους του αίματος», αλλά δυστυχώς ήταν αδύνατον γιατί η προχωρημένη ηλικία της δεν της επέτρεψε να εμφανιστεί στο «Βuzz»).
Η δεκαπενταετία 1940-1955 ήταν η πιο δημιουργική περίοδος του Μπεζερίδη: «Η φόνισσα» με τον Χάμφρεϊ Μπόγκαρτ, «Θύελλα στην έρημο» με τον Μπαρτ Λάνκαστερ, «Σιρόκο» επίσης με τον Μπόγκαρτ, «Επικίνδυνο μονοπάτι» του Νίκολας Ρέι και φυσικά το κλασικό «Φίλησέ με θανάσιμα» του Ρόμπερτ Ολντριτς είναι ορισμένα από τα φιλμ νουάρ τα οποία φέρουν την υπογραφή του. Ο Φρανσουά Τρυφό τον είχε αποκαλέσει «πρώτο νουάρ σεναριογράφο».
Η εξασθενημένη μνήμη του Βuzz δεν ήταν το μόνο εμπόδιο που βρήκε μπροστά του ο έλληνας σκηνοθέτης. Οταν μαζί με τον Χρήστο Δήμα και τον Νίκο Πανουτσόπουλο πρότεινε στον Μπεζερίδη την ιδέα του ντοκυμαντέρ, εισέπραξε καχυποψία και δυσπιστία. « Είχε “καεί η γούνα του” και δικαιολογημένα φοβόταν » είπε ο Ταραβήρας. Οι φιλελεύθερες απόψεις του Μπεζερίδη, αλλά και οι σχέσεις που διατηρούσε με σεναριογράφους που συμπεριλαμβάνονταν στη Μαύρη Λίστα έγιναν αιτία να πέσει σε δυσμένεια στο Χόλιγουντ στα δύσκολα χρόνια του Μακαρθισμού.
Το χειρότερο από όλα όμως ήταν η κακή διαχείριση της ίδιας της δουλειάς του. Οταν έγραψε τον «πιλότο» της τηλεοπτικής σειράς «Τhe big valley» στις αρχές της δεκαετίας του ΄60, ο Μπεζερίδης πούλησε τη δουλειά του στο τηλεοπτικό δίκτυο αντί ενός μηδαμινού ποσού. Η σειρά έγινε κολοσσιαία επιτυχία την οποία δεν γεύτηκε ποτέ. « Το μόνο που κατάφερε ήταν να εξασφαλίσει μια μικρή σύνταξη με την οποία ως το τέλος φυτοζωούσε » είπε ο Ταραβήρας. «Ο Βuzz,πολύ απλά,ήταν εξαιρετικά άτυχος στις συμφωνίες ».
Ισως επειδή έγραφε για το γράψιμο.
Διαβάστε περισσότερα: http://www.tovima.gr/default.asp?pid=46&ct=4&artId=178696&dt=21/03/2007#ixzz0uhrSMm39
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου