O παραπάνω χάρτης φιλοτεχνήθηκε το 1826 από τον Pierre Lapie, ανήκει στη Συλλογή του Σπύρου Σακαλή και δημοσιεύεται στο εξαιρετικό βιβλίο της Σ. Κ. Αλεξανδροπούλου, "Νότια Αιτωλία το Οδικό Δίκτυο - έως τα πρώτα μετεπαναστατικά χρόνια". - Αθ. 1993.
Η Αιτωλική παραλία ανέκαθεν συνδέονταν με την Πελοπόννησο και άλλους πιο μακρινές περιοχές με τα λιμάνια και τα αγκυροβόλια που βρισκόνταν στο εσωτερικό ή στα σύνορα της λιμνοθάλασσας με τον Πατραικό κόλπο.
Όπως αναφέρει η προαναφερθείσα συγγραφέας, στο εσωτερικό της λιμνοθάλασσας - κατά τη Βυζαντινή Εποχή δέσποζε το λιμάνι του μεσαιωνικού Αιτωλικού (Ανατολικόν), που βρίσκονταν τότε στην θέση Ε ξ ω Χ ώ ρ α. Την περίοδο της Τουρκοκρατίας το λιμάνι του Αιτωλικού βρίσκονταν πλέον πάνω στο νησί. και βεβαιώνεται σε γραπτή μαρτυρία του έτους 1675 ("Bati comme Venise dans un marais").
O Προκοπάνιστος, θεωρείται ότι έπαιξε κατά την τουρκοκρατία το ρόλο του εξωτερικού λιμανιού -αγκυροβολίου του Αιτωλικού, απ' όπου μέσω πολύπλοκων καναλιών - θαλάσσιων δρόμων μετα φέρονταν τα προιόντα από και πρός το νησί του Αιτωλικού.
Γράφει χαρακτηριστικά η συγγραφέας:
"Κύριος δίαυλος, που είχε εξυπερετήσει και παλαιότερες εποχές, συγκεκριμένα την Βυζαντινή και την Τουρκοκρατία, υπήρξε, μέχρι τελευταία, ο του Αιτωλικού. Η πόλη αυτή ήταν το μεγαλύτερο εμπορικό κέντρο της περιοχής των λιμνοθαλασσών ήδη στον 12 αι. Αυτό το κανάλι μπορεί να θεωρηθεί ως το πρώτο των μεταχριστιανικών χρόνων και πιθανώς σε πολλά σημεία ακολουθούσε ακρίβως το αρχαίο που κατέληγε στην μυκηναική θέση (Άγιος Ηλίας). Το αυλάκι αυτό ανιχνεύεται και σήμερα, μόνο μέσα σ' αυτό μπορούν τώρα να πλεύσουν οι μεγαλύτερες βάρκες (πρυάρια) κι εχρησιμοποιείτο μέχρι τις αρχές του Β' Παγκοσμίου πολέμου από σκάφη που "μέχρι και με δύο άλμπουρα πήγαιναν στο Αιτωλικό". Και για τον 15ο αιώνα υπάρχει μαρτυρία: περί το 1406, για την πολιορκία και παράδοση του Αιτωλικού, ο Κάρολος Τόκκος:
"Τα πλευτικά του έδωσεν λαόν και τζακρατόρους,
τον πύργον του Ανατολικού να υπά να πολεμήσει
στην θάλασσαν ευρίσκεται ο πύργος,
όπως να περιπλέυσουσιν εκ τα στενά κανάλια".
Η αρχή αυτού του κεντρικού καναλιού βρισκόνταν στην είσοδο της λιμνοθάλασσας, στο νοτιώτερο προς τον Πατραικό τμήμα της, που εκεί είχε την ιδιαίτερη ονομασία Αυλαίμονας.
Από τους πιο σπουδαίους δευτερεύοντες διαύλους είναι και το Στραβαύλακο, που εξασφάλιζε την επικοινωνία του Αιτωλικού με τα ιστορικά νησάκια της λιμνοθάλασσας, τον Ντολμά και τον Πόρο, και απ' εκεί με το Μεσολόγγι..."
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου